Bỗng một ngày đẹp trời, tài khoản Facebook nghìn theo dõi (follow) hoặc trang Fanpage nghìn like/status của bạn bỗng nhiên không đăng nhập được và bạn phản hồi với Facebook thì không có trả lời. Bạn sẽ làm gì trong trường hợp này?
 |
Khởi kiện Facebook được không? Tất nhiên
là không thể! Vì với Facebook, bạn không phải là KHÁCH HÀNG, bạn không trả tiền cho Facebook, bạn chỉ
là NGƯỜI DÙNG.
Vậy Facebook là miễn phí thì sao có tiền
đầu tư hơn 900 máy chủ ở Việt Nam và hàng năm thu ở Việt Nam 235 triệu USD? Đơn
giản là như thế này: Facebook tạo cho chúng ta một sân chơi, nơi bày tỏ cảm xúc
và chia sẻ những gì liên quan đến cuộc sống của chính mình. Để sử dụng những
dịch vụ của Facebook, chúng ta cung cấp cho ứng dụng này nhiều quyền như
Facebook được quyền sử dụng micro, máy ảnh của điện thoại, máy tính và sử dụng
những công cụ này để thu thập những thông tin về chúng ta. Cùng với đó,
Facebook sẽ phân tích xem ta đang quan tâm gì thông qua việc giám sát những bài
viết mà chúng ta chia sẻ, những gì ta bình luận, những bài viết ta bày tỏ cảm
xúc và kể cả thông qua những cuộc nói chuyện của chúng ta.
 |
| Chúng ta cung cấp cho Facebook quyền truy cập micrô, máy ảnh, vị trí... mà không hề hay biết! |
Năm 2016, khi bộ 6 mặt biểu cảm
(reactions) của Facebook ra đời, cảnh sát Bỉ cũng đã từng cảnh báo công dân của
họ: đừng
dùng bộ biểu cảm này vì nó sẽ giúp Facebook đoán được suy nghĩ của bạn, biết rõ
bạn là con người thế nào và sẽ dùng nó để thao túng cuộc sống của bạn. Bảng
tin của bạn sẽ được hiển thị theo định hướng của Facebook và rồi bạn sẽ phát
triển theo hướng mà Facebook định sẵn. Bên cạnh đó, rất nhiều chuyên gia quảng
cáo đã khẳng định: thay vì phải ngồi dự đoán người dùng có thích mẫu quảng cáo
nào không - chính những cảm xúc đã giúp Facebook dễ dự đoán người ta muốn gì
hơn là nút "like" khô khan ngày xưa.
Hãy thử suy nghĩ lại, bạn đã từng ngạc
nhiên khi mà thông tin lúc bạn chat với người khác hay những thứ bạn tìm kiếm
đều được biến thành những "mẫu quảng cáo" trên bảng tin? Hoặc khi bạn
ngồi cà phê tán gẫu với bạn bè về một món ăn, một chiếc điện thoại, một địa
điểm bất kỳ nào đó... thì chỉ sau vài phút, ứng dụng Facebook sẽ “vô tình” chọn
lọc ra những cửa hàng đang bán những sản phẩm mà bạn đã thảo luận?
Dựa vào những gì Facebook thu thập được,
Facebook trở thành kẻ biết rõ ta thích gì còn hơn chính bản thân mình. Những
nhà bán hàng sẽ trả tiền cho Facebook để Facebook hiện quảng cáo sản phẩm của
họ vào bảng tin của đúng người đang cần nó. Hiệu quả bán hàng sẽ khác xa việc
quảng cáo tràn lan mà không được mấy người quan tâm. Và đây chính là nguồn thu
vô tận của Facebook.
Facebook miễn phí, và chúng ta (hay chính
xác hơn là thông tin cá nhân của chúng ta) chính là hàng hóa trong dịch vụ
“miễn phí” đó.
Thành Nam
