Về vụ luật sư Võ Thị Tiết tố cáo bị đánh gẫy răng tại Tòa.
Lợi dụng quyền tố cáo đã được luật định, một số người cố tình vu khống, vu cáo làm hại người khác. Thế nhưng, thực tế hiện nay những hành vi tố cáo sai sự thật lại không được xử lý, hoặc xử lý chỉ dừng ở góc độ góp ý, rút kinh nghiệm. Đây cũng là nguyên nhân làm cho đơn thư tố cáo sai sự thật, tố cáo vượt cấp ngày càng nhiều, tính chất ngày càng phức tạp mà vụ LS Võ Thị Tiết (Sn 1974, Đoàn LS Bình Định) tố cáo bà Diệp Thị Khánh Cúc (Sn 1954, P Diên Hồng, TP Pleiku, tỉnh Gia Lai) là một ví dụ.
Ảnh bà Diệp Thị Khánh Cúc
Liên quan đến vụ việc này, công an TP Pleiku đã kết luận, việc luật sư Tiết tố bị bà Cúc hành hung ngay tại tòa là không đúng sự thật, không có có căn cứ và phía bệnh viện đã thiếu trách nhiệm trong việc phê hồ sơ chuẩn đoán bệnh cho nữ luật sư, dẫn tới sai lệch bản chất vụ việc.
Theo hồ sơ, bao gồm cả đơn tố cáo của LS Tiết, ngày 20/12/2016 luật sư Võ Thị Tiết (SN 1974, ngụ TP.Quy Nhơn, tỉnh Bình Định, đoàn luật sư tỉnh Bình Định) đến TAND TP.Pleiku để bào chữa cho bị đơn trong 1 vụ án dân sự. Nguyên đơn trong vụ án là bà Diệp Thị Khánh Cúc (SN 1954, ngụ TP.Pleiku).
Đơn tố cáo của luật sư Tiết nêu, trong khi HĐXX vào nghị án, bà Cúc cùng 1 số đối tượng lạ đánh bà Tiết ngay tại bàn luật sư. Bà Tiết kêu la nhưng chủ tọa phiên tòa và HĐXX vẫn thờ ơ, không can thiệp. Sau đó bà Tiết tự đi cấp cứu tại bệnh viện Quân y 211. Nơi này chuẩn đoán, ghi trong hồ sơ bệnh án của bà Tiết là bị “chấn thương sọ não kín, gãy răng 46, 47 do bị đánh”.
Nhận được đơn tố giác của LS Võ Thị Tiết gửi công an TP Pleiku và các cơ quan chức năng khác, ngay lập tức cơ quan CSĐT công an TP Pleiku đã vào cuộc xác minh.
Trên cơ sở lời khai của người làm chứng, của những người có nghĩa vụ và quyền lợi liên quan; Biên bản xem xét dấu vết thân thể của bà Diệp Thị Khánh Cúc; kết quả xác định hiện trường; hồ sơ bệnh án, giấy chứng thương của bệnh viện Quân y 221 cấp cho Ls Võ Thị Tiết; báo cáo giải trình và lời khai của các y bác sĩ là những người đã trực tiếp khám, điều trị cho Ls Tiết từ ngày 20/12 đến 6/11/2017 và từ ngày 11/1 đến 14/1/2017; công văn giải trình số 186/BV-KHTH ngày 15/6/2017 của Giám đốc bệnh viện Quân y 211, kèm theo giấy chứng nhận thương tích của Ls Võ Thị Tiết (đã sửa chữa). Ngày 4/10/2017, cơ quan CSĐT đã có bản kết luận điều tra số 248/KL-ĐT và quyết định không khởi tố vụ án hình sự số 162/QĐ với căn cứ: "không có sự việc phạm tội". Công an TP.Pleiku cũng đã có trả lời đơn tố cáo của luật sư Tiết và các cơ quan chức năng. Cụ thể:
1. Với nội dung LS Tiết tố cáo bà Cúc cùng một số dối tượng khác đánh bà ngay tại bàn luật sư, thuộc Phòng xét xử A của Trụ sở Tòa án nhân dân sau khi HĐXX tuyên bố nghỉ để nghị án, bà Tiết kêu là nhưng Chủ tọa và HĐXX thờ ơ, không can thiệp: Công an xác định, 10h45 ngày 20/12 thẩm phán Nguyễn Thị Ngà, chủ tọa phiên tòa tuyên bố tạm dừng để vào nghị án và sẽ tuyên án vào lúc 14 giờ cùng ngày. Lúc này phòng xử A chỉ còn Ls Tiết và bà Cúc. Khi nghe bà Cúc la lớn “luật sư đánh bà già”. Người chứng kiến là chị Huỳnh Thị Thanh Thả thấy Ls Tiết nắm cổ áo, kéo bà Cúc xuống bàn luật sư và vào can thiệp tách 2 người ra. Ngay sau đó, Thẩm phán Ngà và thư ký là anh Nay Lu Vinh đã có mặt và thấy người, mặt bà Tiết không bị thương tích, chảy máu, quần áo gọn gàng, không bị nhàu hay dính máu. Do đó, nội dung này không đúng với sự thật đã diễn ra trên thực tế, người bị hành hung lại là bà Cúc chứ không phải Ls Tiết.
2. Đối với nội dung đơn Ls bà Tiết tố cáo bà Cúc cùng 1 số người khác đánh bà vào mặt, làm gãy 2 chiếc răng, công an đã làm việc với bệnh viện Quân y 221 và xác định bà Tiết không bị tổn thương vùng mặt. Kết quả chụp X – quang cũng thể hiện, răng 46, 47 của bà Tiết bị mất từ lâu trước ngày nhập viện. Cơ quan CSĐT xác định, răng 46, 47 là răng hàm có chân răng rất chắc, nếu bị ngoại lực tác động tới mức làm gẫy 2 chiếc răng đó thì phần má và các cơ phải bị tổn thương. Nhưng tại giấy chứng thương số 359 của Bênh viện Quân y cấp cho Ls Tiến đã thể hiện rõ Ls Tiến không bị tổn thương vùng mặt: "Mặt cân đôi, há miệng tốt, cắn đúng". Kết quả chụp X- Quang: "Răng 47 còn huyệt răng, răng 46 đã mất từ trước". Tại nội dung công văn số 186 của bệnh viện này cũng nêu rõ: "răng 46 của bà Tiến đã mất từ lâu trước ngày nhập viện, răng 47 mới mất trước ngày nhập viện". Bác sĩ Nguyễn Văn Nguyệt, Trưởng khoa răng - hàm - mặt (Khoa B11) bênh viện này cung cấp thông tin: "Quá trình diều trị cho bệnh nhân Võ Thị Tiết, khoa B11 chỉ dùng thuốc, không can thiệp bất cứ thủ thuật nào". Một tình tiết rất quan trọng là, ngay sau khi sự việc xảy ra, Bản tường trình của Ls Võ Thị Tiết tại phòng làm việc của ông Trần Đặng Anh Việt - Phó Chánh án Tòa án nhân dân TP Pleiku, và cả lời khai ban đầu ở công an Phường Ia Kring, Ls Tiết đều không hề đề cập tới việc bị bà Cúc đánh gẫy 2 răng hàm. Các nhân chứng đều cho biết, Ls Tiết không bị tổn thương vùng má, miệng và không bị chảy máu. Vì vậy, nội dung này, Ls Tiết tố cáo là sai thự thật. 
3. Đối với nội dung chẩn đoán lúc ra viện của LS Tiết: "Chấn thương sọ não kín do bị đánh". Bác sĩ Nguyễn Văn Nguyệt và bác sỹ Nguyễn Văn Thu cung cấp: LS Tiết vào khoa Khám bệnh để khám, sau đó vào lúc 16h20 bà chuyển lên khoa Răng - Hàm - Mặt, và bác sĩ Thu là người trực tiếp khám, thấy bà Tiết có 1 khối sưng nề vùng đỉnh đầu bên trái, ấn đau nhẹ nên y bác sĩ ghi trong hồ sơ bệnh án như trên, là duy nhất dựa vào trình bày của bà Tiết. Sau đó bác sĩ chỉ định cho bà Tiết chụp CT sọ não 2 lần cho kết quả, không thấy chấn thương sọ não và không phát hiện bệnh lý.
4. Làm việc với cơ quan điều tra, Ls Tiết khai, bà và bà Cúc đứng cách nahu 20cm, bà Cúc nắm tóc và cà vạt kéo gập đầu Ls Tiết xuống bàn luật sư, nhưng Ls này không thấy được hành động của bà Cúc, chỉ cảm thấy bị cào cấu ở vai và lưng. Làm việc với Phó chánh án Trần Đặng Anh Việt, các thành viên HĐXX, các nhân chứng, và cảnh sát Nguyễn Văn Hưng là công an phường Ia Kring đều thể hiện, Ls Tiết tố cáo bị bà Cúc đánh, Ls Tiết mặc áo trắng, bỏ trong quần tây, thắt cà vạt, quần áo gọn gàng, không bị nhàu hay rách, mặt và miệng không bị thương tích và không chảy máu, áo không dính máu, tóc không bị rối. Ngay sau khi kết thúc làm việc với công an phường Ls Tiết khai, lúc 12h30 bà di chuyển bằng taxi đến bệnh viện khám bệnh. Nhưng hồ sơ bệnh án thể hiện 15h21 bà Tiết mới đến khám bệnh. Cơ quan CSĐT kết luận: không có căn cứ để kết luận: "Nhiều vết xây xát da vùng bả vai, cánh tay 2 bên và dọc sau mạng sườn 2 bên; các vết xây xát da song song dài 15-20cm rỉ máu, dâu rát" trên cơ thể của bà Võ Thị Tiết là do bà Diệp Thị Khánh Cúc gây ra.
5. Ls Tiết tố cáo bà Cúc lấy chiếc điện thoại di động Sam Sung S6 ném xuống nền nhà, làm văng pin và nắp, sau đó bị hư hỏng. Khi làm việc với công an Phường Ia Kring ngày 20/12/2017, Ls Tiết cho biết chiếc điện thoại này vẫn hoạt động bình thường và từ chối việc giao nộp điện thoại cho cơ quan công an P Ia Kring hay cơ quan CSĐT để xác định dấu vết và thiệt hại. do vậy không có cơ sở để xem xét nội dung tố cáo này của Ls Võ Thị Tiết.
6. Đối với các y, bác sĩ bênh viện Quân y 211. Công an xác định, các y bác sĩ bệnh viện Quân y 211 làm việc chủ quan, thiếu trách nhiệm trong việc chẩn đoán bệnh, xây dựng bệnh án, giấy chứng nhận thương tích. Do đó, Công an TP.Pleiku kiến nghị cơ quan chức năng có thẩm quyền chấn chỉnh, xử lý. Như vậy, việc Ls Võ Thị Tiết tố cáo bị bà Diệp Thị Khánh Cúc đánh và phá hủy điện thoại là không đúng sự thật.
*** Khoản 3 Điều 30 Hiến pháp năm 2013 quy định: “Nghiêm cấm việc… lợi dụng quyền khiếu nại, tố cáo để vu khống, vu cáo làm hại người khác”; Luật Tố cáo 2011 có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2012 thì nghiêm cấm hành vi “Cố ý tố cáo sai sự thật; kích động, cưỡng ép, dụ dỗ, mua chuộc người khác tố cáo sai sự thật; mạo danh người khác để tố cáo”.
Tại điều 48 Luật Tố cáo 2011 quy định “Người tố cáo và những người khác có liên quan có hành vi quy định tại các khoản 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12 và 13 Điều 8 của Luật này hoặc vi phạm các quy định khác của pháp luật về tố cáo và giải quyết tố cáo thì tuỳ theo tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử lý kỷ luật, xử phạt hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự; nếu gây thiệt hại thì phải bồi thường theo quy định của pháp luật.
Bộ luật Hình sự quy định chế tài xử lý về hành vi vu khống, vu cáo làm hại người khác, Điều 122 quy định: “Người nào bịa đặt, loan truyền những điều biết rõ là bịa đặt nhằm xúc phạm danh dự hoặc gây thiệt hại đến quyền, lợi ích hợp pháp của người khác hoặc bịa đặt là người khác phạm tội và tố cáo họ trước cơ quan có thẩm quyền, thì bị phạt cảnh cáo, cải tạo không giam giữ đến hai năm hoặc phạt tù từ ba tháng đến hai năm”.
Ngoài ra, Điều 132 BLHS còn phạt cảnh cáo, cải tạo không giam giữ đến một năm hoặc phạt tù từ ba tháng đến ba năm đối với các hành vi: “a) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn cản trở việc khiếu nại, tố cáo, việc xét và giải quyết các khiếu nại, tố cáo hoặc việc xử lý người bị khiếu nại, tố cáo; b) Có trách nhiệm mà cố ý không chấp hành quyết định của cơ quan có thẩm quyền xét và giải quyết các khiếu nại, tố cáo gây thiệt hại cho người khiếu nại, tố cáo”. Người trả thù người khiếu nại, tố cáo thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến ba năm hoặc phạt tù từ sáu tháng đến năm năm.
Hiện nay, đã có nhiều Nghị định quy định XPVPHC liên quan đến khiếu nại, tố cáo như: Nghị định số 110/2013/NĐ-CP ngày 24/9/2013 của Chính phủ quy định XPVPHC trong lĩnh vực bổ trợ tư pháp…; Nghị định số 167/2013/NĐ-CP ngày 12/11/2013 của Chính phủ Quy định XPVPHC trong lĩnh vực an ninh, trật tự…Theo đó, Luật sư, Tư vấn viên pháp luật, Trợ giúp viên pháp lý có hành vi xúi giục cá nhân/khách hàng khiếu nại, tố cáo trái pháp luật có thể bị xử phạt đến 10 triệu đồng; Hành vi viết, phát tán, lưu hành tài liệu có nội dung xuyên tạc bịa đặt, vu cáo làm ảnh hưởng đến uy tín của tổ chức, cá nhân có thể bị phạt đến 3 triệu đồng.
Luật đã có, Nghị định cũng có, vậy hành vi tố cáo sai sự thật của luật sư Võ Thị Tiết có bị xử lý không?
Luật sư mà như Võ Thị Tiết thì không đủ tư cách làm Luật sư.
Vu Khanh Son
